Những điều cần biết trước và sau tiêm chủng vắc xin tại Bệnh viện Đại học Võ Trường Toản

Trẻ được khám sàng lọc và đánh giá toàn diện thể trạng. Căn cứ vào kết quả khám và lịch tiêm phòng, bác sĩ sẽ phối hợp cùng gia đình lựa chọn mũi tiêm tiếp theo.

Nên tuân thủ lịch tiêm phòng theo lứa tuổi đã được Bộ Y tế và các chuyên gia khuyến cáo. Tiêm phòng đúng thời điểm giúp tạo miễn dịch hiệu quả cho trẻ, tránh trường hợp mắc bệnh xảy ra nếu chưa kịp tiêm phòng.

2.2. Với người lớn đi tiêm chủng: Cũng cần thông báo cho bác sĩ các vấn đề sức khỏe của mình bao gồm các bệnh đã mắc, những loại thuốc, liệu pháp điều trị đang dùng, loại vắc xin đã tiêm gần đây (trong vòng 04 tuần) và phản ứng của cơ thể ở những lần tiêm chủng trước hoặc các phản ứng, dị ứng đã gặp.

2.3. Với phụ nữ: Ngoài các thông tin cơ bản như trên, cần thông báo cho bác sĩ biết mình đang có thai hay không, hoặc thời gian dự định có thai.

3. Sau khi tiêm chủng

3.1. Trẻ em và người lớn: Đều cần được theo dõi tối thiểu 30 phút tại cơ sở tiêm chủng. Nếu phát hiện các biểu hiện bất thường, nôn trớ, thở nhanh hay ngắt quãng, thở khò khè, da mẩn đỏ,… cần báo ngay cho nhân viên y tế gần nhất.

Trẻ em cần tiếp tục được theo dõi trong 24 – 48 giờ sau khi tiêm bao gồm:

– Thân nhiệt, nhịp thở.

– Sự tỉnh táo (chơi đùa), ăn, ngủ.

– Quan sát da toàn thân và vùng tiêm (sưng, mẩn đỏ và phát ban).

3.2. Chăm sóc trẻ sau tiêm chủng

– Cho trẻ mặc quần áo thoáng mát.

– Luôn bên cạnh trẻ 24/24, kiểm tra thường xuyên trẻ đặc biệt là về ban đêm.

– Duy trì chế độ dinh dưỡng hàng ngày, cho trẻ bú mẹ và uống nước nhiều hơn.

– Kiểm tra thân nhiệt nếu trẻ có sốt thì xử trí như sau:

+ Nếu sốt  < 38,5 độ C: Chườm trán, nách, bẹn, bằng nước ấm hoặc dùng miếng hạ sốt dán trán. Cho trẻ uống nhiều nước nếu còn bú mẹ cho trẻ bú thường xuyên hơn. Mặc thoáng mát không nên ủ ấm trẻ.

+ Nếu sốt  > 38,5 độ C: Dùng hạ sốt theo đơn của bác sĩ hoặc có thể dùng thuốc hạ sốt thông thường (paracetamol, ibuprofen) với liều phù hợp cân nặng khi trẻ sốt > 38,5 độ C, quấy khóc.

– Sốt cao > 39 độ C, khó đáp ứng thuốc hạ sốt, sốt kéo dài trên 24 giờ, sốt xuất hiện sau 12 giờ tiêm chủng.

+ Quấy khóc kéo dài, kém tương tác cha mẹ, trẻ mệt xỉu, li bì và hôn mê.

+ Co giật.

+ Nôn trớ, bú kém, bỏ bú.

+ Phát ban.

+ Thở nhanh, khó thở co kéo hõm ức, thở rên, thở ậm ạch, tím môi và chi.

+ Chi lạnh, da nổi vân tím.

+ Hoặc có các dấu hiệu bất thường khác khiến cha mẹ trẻ lo lắng.

– Nếu tại vết tiêm sưng, đỏ, có thể chườm lạnh để giúp giảm đau và giảm sưng cho trẻ.

– Chú ý khi bế trẻ tránh chạm vào vết tiêm, không xoa dầu, chườm nóng, nặn chanh, đắp khoai tây hay bôi đắp bất cứ thứ gì lên vết tiêm vì có thể gây nhiễm trùng vết tiêm.

– Không dùng aspirin, không dùng thêm các thuốc ho và hạ sốt khác vì các chế phẩm này có thể làm tăng liều paracetamol ở trẻ.

– Nếu quầng đỏ tiếp tục to lên  > 2cm, cứng, nóng cần đưa trẻ khám lại ngay.