Hiểu về thực phẩm chức năng

Trong những năm gần đây, thị trường thực phẩm chức năng (TPCN) tại Việt Nam phát triển mạnh mẽ, phản ánh nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với việc cải thiện sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Các loại TPCN như vitamin, khoáng chất, các sản phẩm từ thảo dược, bổ sung dưỡng chất cho người già, trẻ em hay người có bệnh lý đặc thù, đều trở thành lựa chọn phổ biến trong cộng đồng. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà TPCN mang lại, thị trường này cũng đang đối mặt với không ít vấn đề liên quan đến chất lượng, sự minh bạch trong thông tin sản phẩm và tình trạng lạm dụng quảng cáo.

Chất lượng sản phẩm và kiểm soát thị trường

Một trong những thực trạng nghiêm trọng nhất của thị trường TPCN hiện nay là vấn đề chất lượng sản phẩm. Mặc dù có nhiều loại TPCN được quảng cáo là có tác dụng tuyệt vời trong việc cải thiện sức khỏe, hỗ trợ điều trị các bệnh lý, nhưng không phải sản phẩm nào cũng được kiểm tra chất lượng một cách chặt chẽ. Rất nhiều sản phẩm TPCN có nguồn gốc từ nước ngoài nhưng không có đủ chứng nhận từ các cơ quan y tế uy tín. Điều này dẫn đến việc người tiêu dùng không thể xác định được liệu các sản phẩm này có thực sự an toàn hay không.

Ngoài ra, tình trạng hàng giả, hàng nhái cũng đang là vấn đề nhức nhối trên thị trường TPCN. Một số đối tượng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng để sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm giả mạo, kém chất lượng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Theo thống kê của các cơ quan chức năng, có không ít trường hợp TPCN bị phát hiện chứa các chất cấm, chất bảo quản độc hại hoặc không có thành phần như quảng cáo.

Quảng cáo sai sự thật và thiếu thông tin minh bạch

Bên cạnh vấn đề về chất lượng, một thách thức khác trong ngành TPCN là sự thiếu minh bạch trong quảng cáo và thông tin về sản phẩm. Nhiều nhà sản xuất, nhà phân phối không đưa ra đủ thông tin về thành phần, công dụng hoặc tác dụng phụ của sản phẩm. Thậm chí, nhiều sản phẩm được quảng cáo với những lời “hứa hẹn” quá mức, ví dụ như có thể chữa khỏi bệnh nan y, tăng cường miễn dịch nhanh chóng mà không có bất kỳ cơ sở khoa học nào. Điều này không chỉ gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng, mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng khi người dùng tin tưởng và lạm dụng các sản phẩm này.

Lạm dụng và sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng

Một thực tế khác là tình trạng người tiêu dùng lạm dụng TPCN để thay thế thuốc điều trị bệnh hoặc dùng quá liều mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ. Việc thiếu hiểu biết về công dụng và cách sử dụng đúng cách của các loại TPCN có thể dẫn đến những tác dụng phụ không mong muốn. Nhiều người mua và sử dụng TPCN mà không biết rằng chúng chỉ có tác dụng hỗ trợ sức khỏe, chứ không thể thay thế thuốc chữa bệnh. Ngoài ra, một số người còn sử dụng TPCN thay vì duy trì một chế độ ăn uống hợp lý và lối sống khoa học, dẫn đến tình trạng lệ thuộc vào các sản phẩm này.

Quy định pháp lý và giải pháp khắc phục

Về mặt pháp lý, hiện nay Việt Nam đã có một số quy định nhằm quản lý và kiểm soát chất lượng các sản phẩm TPCN. Các cơ quan chức năng như Bộ Y tế, Cục An toàn thực phẩm đã thường xuyên tiến hành kiểm tra, giám sát thị trường và xử lý các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, việc kiểm soát và xử lý vi phạm vẫn còn gặp phải nhiều khó khăn, do thị trường TPCN rộng lớn và không ngừng phát triển với tốc độ nhanh.

Để giải quyết tình trạng này, cần có sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm, ngăn chặn tình trạng sản xuất và tiêu thụ TPCN giả, kém chất lượng. Ngoài ra, cần nâng cao nhận thức của người tiêu dùng thông qua các chiến dịch tuyên truyền về tác dụng và cách sử dụng TPCN hợp lý. Người tiêu dùng cần được trang bị đầy đủ kiến thức để lựa chọn đúng sản phẩm, sử dụng đúng liều lượng và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

TPCN là một phần quan trọng trong việc chăm sóc và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, để thị trường này phát triển bền vững và mang lại hiệu quả thực sự cho người tiêu dùng, cần phải có những biện pháp quản lý nghiêm ngặt hơn, cùng với sự nâng cao ý thức từ chính người sử dụng. Chỉ khi nào chất lượng sản phẩm được đảm bảo, thông tin minh bạch và người tiêu dùng có hiểu biết đầy đủ về TPCN, chúng ta mới có thể tận dụng tối đa những lợi ích mà ngành TPCN mang lại./.